Hoe kom je van stotteren af?

Logopedie kan een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van je spraak als je stottert. Een logopedist is gespecialiseerd in spraak- en taalstoornissen en kan je technieken en strategieën leren om vloeiender te spreken. Het doel is niet altijd om stotteren volledig te laten verdwijnen, maar om je te helpen beter om te gaan met je spraak en je communicatie te verbeteren.

Een logopedist van TinyEYE kijkt naar jouw persoonlijke situatie en stelt een behandelplan op dat bij je past. Dit plan kan bestaan uit:

• Ademhalingsoefeningen: om spanning in je lichaam te verminderen en een vloeiendere spraak te ondersteunen.
• Spreektechnieken: zoals het langzaam uitspreken van woorden en het gebruik van ritmische patronen.
• Angstreductie: leren omgaan met de angst of schaamte die vaak bij stotteren komt kijken.

Technieken en methoden die logopedisten gebruiken

Ademhaling en ontspanning
Bij veel mensen die stotteren, speelt spanning een grote rol. Een logopedist leert je ademhalingstechnieken die je helpen om je lichaam te ontspannen tijdens het spreken. Door beter te ademen, kun je meer controle krijgen over je spraak.

Fluency shaping
Dit is een techniek waarbij je opnieuw leert spreken op een manier die vloeiender klinkt. Je leert langzaam en gecontroleerd spreken, zodat je minder vaak vastloopt. De nadruk ligt hierbij op preventie van stotteren door nieuwe gewoontes aan te leren.

Cognitieve therapie
Naast fysieke technieken kan een logopedist je ook helpen om negatieve gedachten over stotteren te doorbreken. Als je minder bang bent om te stotteren, kun je vaak al een stuk vrijer en vloeiender praten.

Het belang van een persoonlijke aanpak

Iedereen die stottert, is anders. Wat voor de een werkt, hoeft niet per se voor jou te werken. Daarom is een persoonlijke aanpak essentieel in logopedie. De logopedist kijkt naar:

• Jouw specifieke problemen: bijvoorbeeld of je meer moeite hebt met bepaalde klanken of situaties.
• Je omgeving: hoe vrienden, familie en collega’s met je stotteren omgaan.
• Je doelen: misschien wil je makkelijker presentaties kunnen geven of simpelweg vloeiender praten in gesprekken.

Door een aanpak op maat kun je het maximale halen uit je behandeling en merk je vaak al snel verbeteringen in je dagelijkse communicatie.

De oorzaken van stotteren

Stotteren heeft geen eenduidige oorzaak. Het is een complexe stoornis die door verschillende factoren kan ontstaan. Onderzoek wijst uit dat erfelijkheid een belangrijke rol speelt. Als een van je ouders of een ander familielid stottert, is de kans groter dat jij of je kind het ook ontwikkelt. Daarnaast zijn er neurologische factoren: bij mensen die stotteren, werken de hersengebieden die spraak aansturen vaak net iets anders.

Naast deze biologische oorzaken kunnen omgevingsfactoren een rol spelen. Bijvoorbeeld hoe er thuis met taal wordt omgegaan of hoe je reageert op stressvolle situaties. Het is belangrijk om te benadrukken dat stotteren niet wordt veroorzaakt door ‘verkeerde’ opvoeding of gebrek aan zelfvertrouwen. Het is een combinatie van factoren die ervoor zorgt dat het spraakproces niet altijd soepel verloopt.

Soorten stotteren en hun kenmerken

Stotteren komt in verschillende vormen voor, en de kenmerken kunnen van persoon tot persoon verschillen. Hier zijn de meest voorkomende soorten:

1. Herhalingen
   Dit is het vaakst voorkomende kenmerk. Je herhaalt bepaalde klanken, lettergrepen of woorden, zoals “ik-ik-ik wil iets zeggen.” Vooral bij kinderen is dit een herkenbare vorm van stotteren.
2. Verlengingen
   Hierbij trek je een klank of woord langer uit, bijvoorbeeld: “sssssschool.” Dit kan een teken zijn dat je moeite hebt om naar het volgende woord te gaan.
3. Blokkades
   Soms blijft je stem helemaal vastzitten. Je wilt iets zeggen, maar er komt simpelweg geen geluid uit. Dit kan frustrerend zijn, vooral in situaties waarin je snel wilt reageren.
4. Secundaire kenmerken
   Veel mensen die stotteren ontwikkelen ook secundair gedrag, zoals knipperen met de ogen, knikken met het hoofd of aanspannen van spieren. Dit gedrag ontstaat vaak onbewust en kan je zelfvertrouwen verder beïnvloeden.
5. Situatiegebonden stotteren
   Het komt vaak voor dat stotteren erger wordt in specifieke situaties, zoals tijdens een presentatie of bij het spreken met vreemden. Dit kan samenhangen met stress of sociale angst.

Het herkennen van deze kenmerken kan je helpen om beter te begrijpen hoe stotteren werkt en wat je eraan kunt doen. In de volgende secties gaan we in op de manieren waarop je stotteren kunt aanpakken, van professionele hulp tot oefeningen die je zelf kunt doen.