Waarom stotteren op de werkvloer extra uitdagingen met zich meebrengt

Stotteren kan in veel situaties lastig zijn, maar op de werkvloer komen daar vaak extra spanningen bij. Denk aan vergaderingen, telefonische gesprekken of presentaties – momenten waarop helder en vloeiend communiceren als vanzelfsprekend wordt gezien. Voor mensen die stotteren zijn dat juist de momenten waarop de druk het grootst is.

Stotteren en werkstress

Wanneer je weet dat je moet spreken en bang bent om te blokkeren, kan dat stress veroorzaken nog vóór het gesprek begonnen is. Die spanning zorgt er vaak voor dat het stotteren verergert, waardoor je in een vicieuze cirkel belandt. Niet omdat iemand niet weet wat hij of zij wil zeggen, maar omdat het simpelweg niet lukt om het vloeiend uit te spreken.

Communicatieproblemen door stotteren op het werk

Stotteren wordt nog weleens verkeerd begrepen. Collega’s of leidinggevenden kunnen onbedoeld de verkeerde conclusies trekken: dat iemand onzeker is, slecht voorbereid, of geen goede ideeën heeft. Terwijl het in werkelijkheid gaat om een technisch spraakprobleem, niet om een gebrek aan inhoud. Dit soort misverstanden kunnen ervoor zorgen dat iemand zich minder snel durft uit te spreken of belangrijke input achterhoudt – en dat is zonde, voor iedereen.

Veelvoorkomende misverstanden over stotteren op de werkvloer

Hoewel stotteren relatief vaak voorkomt, heersen er nog altijd veel misverstanden over. Zeker in een werkomgeving kan dat zorgen voor onbedoelde spanningen of verkeerde aannames. Daarom is het goed om een aantal veelvoorkomende misvattingen over stotteren bij volwassenen uit de wereld te helpen.

“Stotteren komt door zenuwen of gebrek aan voorbereiding”

Een van de hardnekkigste misverstanden is dat mensen stotteren omdat ze nerveus zijn of hun werk niet goed beheersen. Natuurlijk kan stress het stotteren verergeren, maar het is niet de oorzaak. Stotteren is een neurologisch spraakprobleem, dat dus ook voorkomt als iemand zich op z’n gemak voelt of alles goed heeft voorbereid. Het heeft niets te maken met intelligentie of inzet.

“Als je het negeert, gaat het vanzelf over”

Sommige mensen proberen stotteren te negeren of snel over het ongemakkelijke moment heen te stappen. Maar juist dat kan het ongemak vergroten voor degene die stottert. Door te doen alsof het er niet is, geef je onbedoeld het signaal dat er iets mis is met het stotteren zelf. Openheid en geduld zijn veel effectiever – en waardevoller op de werkvloer.

“Stotteraars zijn niet geschikt voor klantcontact of presentaties”

Nog zo’n misvatting is dat mensen die stotteren bepaalde taken niet aankunnen. Denk aan functies waarbij je moet presenteren, bellen of veel communiceren. Maar in werkelijkheid zijn er volop stotteraars die prima functioneren in zulke rollen – juist omdat ze creatief, kundig en doortastend zijn. Met de juiste ondersteuning en ruimte kunnen ook zij uitblinken in communicatieve functies.

“Je moet iemand helpen door zinnen voor te zeggen of af te maken”

Goed bedoeld, maar meestal niet helpend. Iemand die stottert weet precies wat hij of zij wil zeggen – het lukt alleen even niet om het vloeiend uit te spreken. Door zinnen af te maken, neem je onbedoeld de regie uit handen. Beter is het om rustig te wachten tot de ander zijn of haar zin heeft uitgesproken, hoe lang dat ook duurt.

Meest gestelde vragen

1. Wordt stotteren gezien als een beperking in een werksituatie?
Ja, in veel gevallen wordt stotteren erkend als een communicatieve beperking, zeker wanneer het invloed heeft op het functioneren. Dit kan aanleiding geven tot extra ondersteuning op de werkvloer.

2. Hoe bespreek ik stotteren met mijn werkgever of teamleider?
Het helpt om open en eerlijk aan te geven wat je nodig hebt om goed te functioneren. Een kort gesprek waarin je uitlegt wat stotteren inhoudt en wat wel of niet helpt, kan al veel duidelijkheid scheppen.

3. Kan ik stotteren vermelden tijdens een sollicitatiegesprek?
Dat mag zeker, maar het is geen verplichting. Als je verwacht dat het stotteren merkbaar is tijdens het gesprek, kan het prettig zijn om het kort te benoemen. Dat haalt de spanning weg en voorkomt misverstanden.

4. Zijn er hulpmiddelen beschikbaar voor mensen die stotteren op het werk?
Ja, er bestaan communicatietools, apps en technieken die kunnen ondersteunen. Daarnaast kan logopedie of coaching op maat veel opleveren in werksituaties waarin spreken belangrijk is.

5. Wat kun je als collega doen als iemand stottert?
Luister met geduld, wacht tot de ander uitgesproken is en vul zinnen niet aan. Vraag eventueel wat diegene prettig vindt, en behandel de ander gewoon als een volwaardige gesprekspartner.

6. Helpt logopedie echt bij stotteren in professionele situaties?
Zeker. Logopedie kan helpen om beter om te gaan met spanning, spreektechnieken te verbeteren en het zelfvertrouwen in werksituaties te vergroten. De begeleiding wordt vaak afgestemd op de werkomgeving.

7. Hoe kan een werkgever zorgen voor een inclusieve werkplek voor mensen die stotteren?
Door openheid te stimuleren, het onderwerp bespreekbaar te maken, communicatievormen flexibel in te richten, en waar nodig ondersteuning of coaching aan te bieden.